برآورد هزینه مقاوم سازی و کنترل نشست

امروزه با توجه به افزایش روزافزون هزینه ها، تخمین بار مالی عملیات مختلف در پروژه های عمرانی از اهمیت دوچندانی برخوردار می باشد. از این رو، در مبحث حاضر، عوامل موثر بر هزینه اجرای عملیات مقاوم سازی و کنترل نشست سازه های در معرض خطر و یا آسیب دیده ناشی از نشست غیرمجاز به طور مختصر شرح داده شده است. عوامل مختلفی در قیمت نهایی مقاوم سازی سازه دخیل می باشند که در هنگام محاسبه بایستی مد نظر قرار گیرند. بطور کلی میتوان این عوامل را به دو بخش هزینه مصالح و دستمزد اجرای عملیات تقسیم نمود:

هزینه های مربوط به تهیه مصالح (مقاوم سازی و کنترل نشست)

علت نشست غیرمجاز در بیشتر موارد، وجود خاک نامناسب در بستر و یا بارگذاری بیش از ظرفیت باربری خاک بستر می باشد. بنابراین عملیات مقاوم سازی به طور متداول در ایران و سایر نقاط دنیا با استفاده از المان های باربر نظیر ریزشمع (میکروپایل) یا میکروپایل مارپیچی انجام می گیرد. در این شرایط، بسته به وضعیت ساختمان (شامل بارگذاری، سازه و شالوده، دسترسی به شالوده)، همجواری های اطراف و دسترسی آنها و همچنین وضعیت لایه های خاک بستر، بایستی ابتدا طراحی مناسب به منظور تعیین وضعیت موجود و ارائه طرح مناسب صورت گیرد.

به منظور انجام عملیات مقاوم سازی و کنترل نشست ساختمان و تامین نیروی باربری مضاعف برای ساختمان، بطور متداول از المان های باربر قائم با قطر کم که همان میکروپایل یا ریزشمع می باشد، استفاده می گردد. این نوع ریزشمع ها عمدتا به دلیل حساسیت ساختمان، بایستی بصورت حفاری شده در نقاط تعیین شده نصب گردیده و سپس با دوغاب سیمان و یا سایر دوغاب های مناسب خاک بستر، تقویت شوند. این ریزشمع ها معمولا شامل یک لوله جداری مشبک سراسری و نوک تیز، یک میلگرد تسلیح با قطر 18 الی 40 میلیمتر ، فلنج اتصال به پی، بوشن اتصال مقاطع 2 متری، مهره اتصال فلنج و دوغاب سیمان می باشد.

در شکل 1 تصویر یک سازه نشست کرده که تحت عملیات مقاوم سازی قرار گرفته، نشان داده شده است. نشست های پیش رونده این سازه پس از انجام عملیات، بسیار ناچیز بود. (به منظور مشاهده لیست تمام پروژه های انجام شده توسط شرکت اسپاد تحکیم بنا، اینجا کلیک نمایید)

شکل 1: ساختمان با بستر مقاوم سازی شده

هزینه های مربوط به دستمزد اجرای عملیات پایدارسازی

هزینه های مربوط به دستمزد اجرای عملیات میکروپایل شامل هزینه های تجهیز کارگاه، دستمزد نیروی کار، تجهیزات مصرفی نظیر الکترود، سنگ برش، دستکش، لباس کار و … و همینطور هزینه مربوط به عملیات با دستگاه های حفاری یا شمع کوبی می باشد. هزینه واحد این بخش با توجه به موقعیت کارگاه،  مشخصات خاک، حجم عملیات، شرایط کلی کار و سایر عوامل تعیین می گردد. همچنین عمق و قطر حفاری نیز در تعیین دشواری انجام عملیات و در نهایت هزینه عملیات موثر می باشند. مشخصات خاک نیز شامل ریزشی بودن گمانه (که منجر به استفاده از روش هایی نظیر راد خودحفار می شود) و سختی نسبی خاک (که معمولا بر اساس نتایج آزمایش نفوذ استاندارد (N_SPT) تعیین می شود) می باشد که عمیقا بر هزینه های اجرایی تاثیر می گذارد. بعلاوه، در صورت نیاز به حفاری بر روی فونداسیون، هزینه کرگیری نیز به هزینه ها اضافه می گردد. در برخی موارد حتی نیاز به اجرای فونداسیون جدید بر روی فونداسیون قبلی می باشد تا بارها به درستی به المان های باربر منتقل شوند. بنابراین هزینه دستمزد اجرای عملیات کاملا وابسته به شرایط پروژه بوده و پیشنهاد می گردد برای کسب اطلاع دقیقتر در این خصوص، با کارشناسان دفتر فنی مشورت گردد.

در ادامه جدولی با مشخصات مصالح و شرح عناوینی که بطور متداول در دستمزد اجرای عملیات مقاوم سازی و کنترل نشست در نظر گرفته می شود، ارائه شده است.

بایستی دقت نمود که عناوین مورد اشاره در جدول فوق، بر اساس اجرای متداول عملیات پایدارسازی به روش نیلینگ و انکراژ تهیه و تنظیم شده است و بدیهی ست که مشخصات نهایی طرح می تواند مطابق با نظر مشاور و یا کارفرما تغییر نماید و در نهایت منجر به تغییر در هزینه نهایی عملیات اجرایی گردد.